Bumi Melayu ini sebenarnya tidak pernah putus melahirkan
para ulamak yang sangat berwibawa sejak berkurun lamanya. Ada yang telah
mengabdikan seluruh masa dan tenaga demi kesejahteraan umat sejagat, malah ada
dikalangan tuan-tuan guru ini turut tersohor bukan saja di tanah air sendiri malah
hampir segenap dunia Islam.
Begitulah juga dengan Dato’ Haji Fadzil Mohd Noor, sebut
saja “Ustaz Fadzil” maka terlekat di hati setiap orang bahawa beliau adalah
seorang ulamak dan juga tokoh politik yang amat disegani di bumi Malaysia ini
sendiri mahupun di pentas antarabangsa. Tidak keterlaluan kalau dikatakan
bahawa beliau merupakan seorang pemimpin ummah yang sejati. Ustaz Fadzil ini
merupakan seorang yang sangat mencintai ilmu dan politik semenjak beliau masih
belajar di sekolah menengah lagi.
Oleh itu dengan berbekalkan ilmu yang telah ditimba di bumi
Mesir, beliau telah memanafaatkan sepenuhnya kearah kemajuan dakwah dan politik
tanah air. Dengan perwatakan yang amat sederhana telah menjulangkan
keperibadian beliau samada dimata kawan mahupun lawan. Dikatakan juga almarhum
ustaz sangat-sangat gemar mendampingi rakyat dan tidak pernah jemu mendengar
permasalahan mereka.
Latarbelakang
Kehidupan
Dato’ Haji Fadzil @ Ali bin Mohd Noor atau lebih mesra
dengan panggilan Ustaz Fadzil dilahirkan hasil perkongsian hidup antara Mohd Noor Abdul Hamid dan Hindun Haji Abdul Rahman. Beliau
dilahirkan pada 13 Mac 1937 di Kampung Seberang Pumpung, kira-kira tiga
kilometer dari bandar Alor Star, Kedah, beliau merupakan anak sulung daripada
empat adik-beradik. Moyang beliau iaitu Tuan Guru Haji Idris Al-Jarumi
merupakan salah seorang ulamak yang disegani berasal dari Wilayah Patani,
Thailand dan seorang yang terkenal di Kedah. Wilayah yang sarat dengan gedung ilmu
ini memunculkan ratusan pondok yang subur merendang dengan ilmu Islam.
Pendidikan
Almarhum merupakan seorang tokoh yang konsisten dalam
menuntut ilmu, sentiasa menimba ilmu bagi menjadi pemimpin yang kredibel. Sejarah
awal pendidikan Ustaz Fadzil bermula sekitar tahun 1946. Waktu itu beliau
mengikuti pendidikan awal di Sekolah Melayu Derga, Alor Star sehingga tahun
1949. Kemudian menyambung pelajaran peringkat menengah di sebuah sekolah yang
berpengaruh di Kedah yang telah melahirkan ribuan alim ulama’ iaitu Maktab
Mahmud sehingga tahun 1958 sebelum meneruskan pengajian tinggi di tempat yang
sama sehingga tahun 1962.Setelah tamat pengajiannya di Maktab Mahmud, Ustaz
Fadzil menjadi guru di Sekolah Menengah Sultan Badlishah, Kulim, Kedah.
Kemudian beliau bertugas pula sebagai pegawai di Jabatan Zakat Negeri Kedah.
Pada tahun 1963, Ustaz Fadzil menyambung pelajaran ke
seberang laut dengan mengikuti pengajian di Universiti Al-Azhar di Mesir dengan
mendapat biasiswa kerajaan negeri Kedah. Di Universiti Al-Azhar, beliau
mengambil jurusan Perundangan Islam (Syariah) dan menamatkan pengajiannya pada
tahun 1967 dengan memperoleh Ijazah Sarjana Muda dalam bidang tersebut. Beliau juga
turut menggali ilmu daripada para ulama Mesir untuk memantapkan ilmu beliau
sebagai bekalan dakwah untuk pulang menabur bakti di tanahair. Pada tahun 1967,
sewaktu di Al-Azhar, beliau pernah memegang jawatan Setiausaha dan Timbalan Presiden
dalam Persatuan Melayu Republik Arab Mesir (PMRAM).Keistimewaan yang beliau
miliki ialah mampu berhujah secara spontan dan berkemahiran tinggi dalam ilmu
mantiq.
Perkahwinan
Ustaz Fadzil mendirikan rumah tangga dengan sepupunya Siti Khadijah Ibrahim pada tahun 1963.
Isteri beliau merupakan bekas pelajar Sekolah Menengah Agama Farbish Bakar,
Alor Star, Kedah. Kemudian setelah berkahwin, menemankan almarhum belajar di
Al-Azhar. Perkahwinan mereka yang sangat bahagia dalam kesibukan belajar dan
berjuang telah membuahkan kurniaan lapan orang anak. Beliau bukan sahaja
berjaya sebagai ahli politik malah merupakan ketua keluarga yang mithali dalam
mendidik anak-anaknya dengan penuh kasih sayang dan bertanggungjawab.
Sebahagian anak-anaknya juga terlibat dalam perjuangan Islam seperti Muna’izzah dan menantu beliau Sabki Yusuf.
Khidmat
Tahun 1967 beliau pulang ke tanah air dan ditawarkan
berkhidmat sebagai tenaga pengajar di Maktab Mahmud, ‘alma mater’ beliau
sebelum ke Mesir. Pada 1973 ditawarkan berkhidmat sebagai pensyarah Bahagian
Pendidikan Islam di Universiti Teknologi Malaysia (UTM) sehingga tahun 1978.
Semasa berkhidmat di UTM, beliau telah dipecat oleh pihak pentadbir UTM ekoran tindakan beliau bertanding dalam pilihanraya pada tahun 1977 di Kawasan Dewan Undangan (DUN) Alor Merah dan Parlimen Kuala Kedah. Beliau dilihat tokoh yang berpotensi oleh Perhubungan PAS Kedah sebagai pemimpin masa depan.
Sebagai orang yang celik undang-undang, Ustaz Fadzil
menfailkan saman ke mahkamah atas tindakan angkuh pihak pentadbiran UTM tanpa
mengikut prosedur dan ternyata beliau di pihak yang benar. Pemecatan beliau
oleh pihak pentadbiran UTM tidak sah di sisi undang-undang dan mahkamah telah
mengarahkan pihak pentadbir UTM membayar ganti rugi. Setelah isu tersebut
selesai, beliau kembali sebagai pensyarah dan beberapa bulan kemudian beliau
meletakkan jawatan kerana menceburkan diri sepenuh masa dalam perjuangan PAS.
Beliau pernah memegang jawatan Setiausaha Pertubuhan
Kebajikan Islam Malaysia (Perkim) cawangan Negeri Kedah.Beliau juga turut pernah
menganggotai Angkatan Beliau Islam Malaysia (ABIM) ditubuhkan pada tahun 1971.
ABIM telah mengisi ruang kepada tuntutan Islam yang tegas akibat daripada
penyertaan PAS ke dalam kerajaan campuran akibat tragedi 13 Mei 1969. Penerbitan
ABIM juga aktif menyebarkan pemikiran tokoh-tokoh Ikhwanul Muslimin dan Jamiat
Islami.
Ustaz Fadzil telah
memegang jawatan setiausaha penerangan pertubuhan itu dari tahun 1973 hingga
1974. Beliau pernah memangku jawatan Presiden ABIM apabila Presidennya ketika
itu, Anwar Ibrahim ditahan di bawah
ISA.
Ustaz Fadzil juga merupakan Setiausaha Agung Persatuan
Ulama’ Malaysia (PUM) tahun 1974, sebuah NGO yang penting di negara ini yang
telah mewadahkan ulama’-ulama’ untuk mengerakkan kesedaran Islam kepada
masyarakat dan kerap kali juga dilihat bertelagah dengan kerajaan yang memimpin dalam
banyak isu yang bersangkutan dengan syariat dan akidah. Beberapa tokoh PUM juga
kini menjadi tonggak penting kepada PAS seperti Ustaz Ahmad Awang dan Ustaz
Abdul Ghani Shamsuddin.Ustaz Fadzil menyedari ulama mempunyai kekuatannya
yang tersendiri dalam masyarakat, mereka kelompok yang mewarisi amanah ilmu
daripada nabi SAW. Ulama disepanjang zaman menjadi benteng pertahanan Islam
diseluruh belahan dunia Islam.
Politik
Pembabitan awal Ustaz Fadzil di dalam kancah politik pilihan
raya bermula tahun 1978, di mana PAS telah memberi mandat kepada beliau untuk
bertanding di negeri Kedah dalam pilihan raya umum iaitu di kawasan Parlimen
Kuala Kedah dan DUN Alor Merah. Bakat dan potensi beliau sejak awal telah
dihidu oleh pimpinan PAS Kedah seperti Dato’
Abu Bakar Umar yang mempelawa Ustaz Fadzil untuk membantu PAS di Kedah.
Beliau dilihat anak muda yang akan mengisi barisan hadapan parti itu di Kedah
apatah lagi dengan pengalamannya yang memimpin ABIM dan organisasi mahasiswa
semasa menuntut di Mesir. Dalam pilihanraya tahun 1978 beliau kalah kepada Senu Abdul Rahman, namun pilihanraya itu
telah memperkenalkan almarhum kepada pengundi kawasan itu.
Pada tahun 1980, beliau sekali lagi bertanding dalam pilihan
raya kecil di kawasan DUN Bukit Raya berikutan kematian ahli DUN tersebut.
Tahun 1982 beliau sekali lagi bertanding di kawasan DUN Bukit Raya dan
seterusnya berjaya mempertahankan kerusi di kawasan itu selama empat penggal
berturut-turut sehingga Pilihan Raya Umum 1995.
Pada 1982 beliau menang dengan mengalahkan calon Barisan
Nasional (BN) Haji Safirol Haji Hasim
dan calon bebas Mohd Mokhtar Abdullah
dengan Majoriti 346 undi, 1986 menang dengan majoriti 2,215 undi mengalahkan
calon BN Ahmad Zakuan Haji Ahmad,
1990 mengalahkan calon BN Dato’ Syed
Mansor Barakbah dengan majoriti 1,829 dan pada Pilihan Raya Umum 1995
mengalahkan calon BN juga iaitu Fadzil Hanafi dengan majoriti 2,414.
PAS telah menghadapi transformasi kepimpinan pada tahun 1982
apabila Dewan Pemuda Pusat mengusulkan kepimpinan ulama’. Ustaz Fadzil adalah
barisan ulama’ muda yang diberikan ruang untuk memimpin pergerakan Islam
kontemporari paling tua di Malaysia.
Bintang beliau seumpama kejora di dada langit malam, pada tahun 1983 beliau telah dilantik menjadi
Timbalan Yang Dipertua PAS sebelum
diberikan kepercayaan penuh oleh seluruh ahli PAS untuk menjadi Yang Dipertua
PAS pada tahun 1989.Beliau menghadapi saat-saat sukar dalam penglibatannya
sebagai pimpinan iaitu peristiwa Memali, ustaz merupakan Pesuruhjaya PAS negeri
Kedah dimana dipertanggungjawabkan untuk menyelesaikan kes ini.
Pada Pada Pilihan Raya Umum 1999, Ustaz Fadzil mencatat dua
kejayaan. Dalam Pilihan Raya Parlimen, beliau menewaskan bekas Setiausaha
Parlimen di Jabatan Perdana Menteri, Dato’
Othman Abdul (calon BN) di Pendang. Allahyarham mendapat 22,413 undi
berbanding 19,474 undi oleh Othman. Kejayaan ini sangat manis kepada PAS kerana
inilah sejarah PAS menang paling besar dalam merebut kerusi parlimen (menang 27
kerusi parlimen).
Di DUN Anak Bukit, Allahyarham mendapat 8,480 undi
menewaskan calon BN, Dato’ Abdullah Hasnan Kamaruddin yang mendapat 6,640 undi.
Kemenangan ini cukup manis kerana DUN ini adalah berada di pinggir bandar yang
menandakan golongan kelas menengah menyokong perjuangan Islam termasuk orang
bukan Islam. DUN anak Bukit adalah DUN baru yang dipecahkan melalui
persempadanan semula kawasan pilihanraya dan tuah telah menyebelahi Ustaz
Fadzil manakala Mohamad Sabu telah memenangi Parlimen Kuala Kedah. (Perlu
diingat bahawa Mohd Sabu hanya menang
kurang daripada seribu undi) maknanya Ustaz Fadzil telah mendapat banyak undi
peribadi daripada luar kelompok PAS.
Aktiviti
Kemasyarakatan
Beliau juga sangat prihatin dengan isu antarabangsa yang
menimpa umat Islam, dengan latarbelakang sebagai pimpinan pelajar, pimpinan
belia Islam, ustaz sentiasa bersama dengan penderitaan umat Islam sedunia.
Beliau tidak kekok untuk turun berdemonstrasi bersama anak muda, disiram dengan
pancutan air kimia yang menyengat kulit, dibom gas pemedih mata. Di perhimpunan
aman seperti di lebuhraya KESAS, dihadapan kedutaan asing, beliau dengan
lantang menyemangati anak-anak muda dan peserta bantahan, kadang tanpa segan
sebagai pemimpin ummah untuk membakar bendera Israel atau Amerika.
Almarhum bukan sekadar galak membakar perasaan para
demonstran tetapi juga melibatkan diri secara langsung dalam situasi
antarabangsa. Apabila tentera Russia meninggalkan Afghanistan , beliau bersama
tokoh gerakan Islam antarabngsa yang lain seperti Sheikh Mustapha Masyhur qazi Hussain terus bergegas ke Afghanistan
untuk mendamaikan kumpulan yang bertelingkah.Begitu juga , apabila berlaku
reformasi di Indonesia, parti-parti Islam seperti ‘cendawan tumbuh selepas
hujan’. Ustaz Fadzil bersama pimpinan PAS hadir ke Jakarta, mengadakan
pertemuan dengan tokoh-tokoh Islam yang diketuai oleh Hamzah Haz.
Nasihat beliau kepada teman-teman di Jakarta supaya
tidak memperbanyakkan parti Islam, kukuhkan saf untuk berhadapan dengan musuh
yang bersatu.
Ustaz Fadzil Noor juga amat berjaya di bidang dakwah dan
pendidikan. Selaku Pesuruhjaya PAS Kedah pada tahun 1985 beliau telah membeli
sebuah estet kecil seluas 35 ekar untuk dijadikan sebuah institusi pengajian
tinggi Islam. Institusi ini dinamakan Muassasah Darul Ulum, Pokok Sena, Kedah.
Pada masa yang sama Muassasah Darul Ulum, Pokok Sena yang didirikan oleh Ustaz
Fadzil Noor adalah setanding kehebatannya pada zaman kegemilangan Maahad
Al-Ehya Al-Sharif yang diasaskan oleh Ustaz
Abu Bakar Al-Baqir.
Kembali Mengadap
Illahi
Ustaz Fadzil Noor kembali ke rahmatullah pada pagi 23 Jun
2002 setelah dua minggu mengalami koma selepas pembedahan yang dijalaninya.
Dengan arahan kerajaan Pusat, jenazahnya diterbangkan dengan pesawat Tentera
Udara DiRaja Malaysia ke Kedah. Jenazah beliau dibawa ke Muassasah Darul Ulum,
institusi ilmu yang diasas dan diperjuangkannya. Pada hari beliau dikebumikan
pada malam 23 Jun 2002, hampir setengah juta orang berkumpul di situ. Dari Alor
Setar hingga ke kawasan itu, hampir 30km orang ramai penuh sesak di sepanjang
jalan menunggu jenazahnya lalu. Malah pada ketika terakhir jenazah hendak
dikebumikan, tiada lagi kenderaan dapat bergerak sepanjang hampir 10km menuju
ke Muassasah Darul Ulum. Tidak kurang 50,000 orang menunaikan solat jenazahnya
pada malam itu. Ia dikira satu rekod terbesar dalam sejarah umat Islam di
negara ini
Semoga roh Tuan Guru Ustaz Fadzil Nor dicucuri
rahmat....al-Fatihah
Sumber rujukan:
Buku Tokoh-tokoh Gerakan Islam Abad Moden
Siri 2
Harakah Daily (tulisan Riduan Mohamad Noor)
KIDU Darul Ulum
Catatan
Tiada ulasan:
Catat Ulasan